BdT 46,1
Mss.: A 167, B 104, D85, H 49, I 141, K 126, T 197, a1 232
Metrica: a8 b7' a8 b7' b7' a8 a8 b7' (Frank 295:8). Canso di 4 coblas doblas e una tornada di 4 versi
Edizioni: Schultz-Gora 1888, p. 17; Kussler-Ratyé 1917, 1, p. 161; Rieger (A.) 1991, 34, p. 585
Testo Rieger 1991
Traduzione Mariangela Distilo
I | I |
1 Ab ioi et ab ioven m' apais 2 e iois e iovens m' apaia, 3 que mos amics es lo plus gais 4 per qu' ieu sui coindet' e gaia; 5 e pois eu li sui veraia 6 bei ·s taing q' el me sia verais, 7 c' anc de lui amar no m' estrais 8 ni ai cor que m' en estraia. |
Mi nutro di gioia e giovinezza e gioia e giovinezza mi appagano; ché il mio amico è il più gaio per questo sono gioiosa e gaia; e poiché sono sincera con lui, è bene che egli sia sincero con me, che mai mi astengo dall'amarlo né ho cuore di astenermene. |
II | II |
9 Mout mi plai car sai que val mais 10 sel q' ieu plus desir que m' aia, 11 e cel que primiers lo m' atrais, 12 Dieu prec que gran ioi l' atraia 13 e qui que mal l' en retraia, 14 no ·l creza, fors qu' ie ·l retrais; 15 c' om cuoill maintas vetz los balais 16 ab q' el mezeis se balaia. |
Sono lieta di sapere che è il più valoroso colui che più desidero che mi abbia; e a quello che per primo lo trasse a me prego Dio di donargli grande gioia e a coloro che lo biasimano non creda, salvo a ciò che dico io: poiché ognuno molte volte raccoglie la verga con la quale si colpisce. |
III | III |
17 E dompna q' en bon pretz s' enten 18 deu ben pausar s' entendenssa 19 en un pro cavallier valen, 20 pois qu' ill conois sa valenssa, 21 que l' aus amar a presenssa; 22 que domna, pois am' a presen, 23 ja pois li pro ni ·ll avinen 24 no ·n dirant mas avinenssa. |
La donna che aspiri al buon pregio certamente dovrebbe porre il suo affetto in un cavaliere prode e valoroso; quando ella conosce il suo valore, dovrà amarlo apertamente; di una donna che ama apertamente i prodi e i valorosi non diranno che bene. |
IV | IV |
25 Q' ieu n' ai chausit un pro e gen 26 per cui pretz meillur' e genssa, 27 larc et adreig [2] e conoissen, 28 on es sens e conoissenssa; 29 prec li que m' aia crezenssa, 30 ni hom no ·il puosca far crezen 31 q' ieu fassa vas lui faillimen, 32 sol non trob en lui faillensa. |
Così io ne ho scelto uno prode e nobile il cui pregio migliora e aumenta: generoso, giusto e saggio in cui vi è giudizio e buon senso. Prego che egli creda in me e che nessuno gli faccia credere che io gli faccia un torto, a patto che non trovi colpa in lui. |
V | V |
33 Floris, la vostra valenssa 34 sabon li pro e li valen, 35 per q' ieu vos qier de mantenen, 36 si ·us plai, vostra mantenensa. |
Floris, il vostro valore lo conoscono i prodi e i valenti, per questo vi chiedo subito, se vi piace, la vostra protezione |
IV 25 Q' ieu n' ai chausit un pro e gen
26 per cui pretz meillur' e genssa,
27 larc et adreig e conoissen, ⇒ adreig [3] A [4], adreig [5] B [6], adrez [7] D [8], adreic [9] H [10], adreg [11]I [12], adreg [13] K [14], arditç [15] T [16], adreg [17] a1
28 on es sens e conoissenssa;
29 prec li que m' aia crezenssa,
30 ni hom no ·il puosca far crezen
31 q' ieu fassa vas lui faillimen,
32 sol non trob en lui faillensa.
♦ adreig ‘giusto, retto, onesto’ è accolto da tutti gli editori, contro arditz ‘audace, coraggioso’, ma si può rilevare che la lezione di T, pur errata sotto l'aspetto autoriale, è preziosa come lettura risalente a una consistente tradizione testuale, trattandosi peraltro di un aggettivo abbastanza frequente nel sistema delle cooccorrenze trobadoriche (in 8 casi in unione con larc, in 1, più precisamente, con larc e conoissen) → [18]
ardit agg., germ. *hardjan (16, 155a)
[1] Dieus sal Rodes, quar ha senhor valen,
larc et ardit, ioven e gent parlan,
e de donar a trop maior talan
UcBrun , Appel 1895, 6 (Gresti 2001, 5), 50
[2] ni no siatz bauzaire,
larcx e francx et arditz
que sapchatz Dieus aire
AmSesc, Sansone 1977, 3, 148
[3] homes cortes e chauzitz,
larcs e valenz et arditz.
[ar] digatz, al vostre semblan,
DalfAlv, Marshall 1974, p. 672 (Harvey - Paterson 2010, p. 262), 6
[4] ni mais non er nulls hom del sieu semblan,
tant larcs, tant rics, tant arditz, tals donaire,
q' Alixandres, lo reis qui venquet Daire,
GcFaid , Mouzat 1965, 50 (Riquer 1975, 148), 13
[5] aitals es com eu lo deman,
larcs, arditz, alegrez' aiman,
francs de bella paria,
PCard , Vatteroni 2013 (Lavaud 1957, 15; Vatteroni 1996, 41), 36
[6] savis e fols, humils et orgoillos,
cobes e larcs e volpills et arditz
sui qan s' eschai, e gauzens e marritz,
RbVaq , Linskill 1964, 11, 2
[7] s' es larcs, cortes et arditz
e sap servir d' avinen,
sos chans qual dona ál defen?
RmMirav , Topsfield 1971, 10 (Riquer 1975, 196), 19
[8] on tota genz a sospeiso
et es larcs et arditz e genz
et en leis es l' enseignamenz
Uc , Kolsen 1925, p. 8, 26
[9] a un riche baron, qui fu pros e valent,
ardit e combatant, savi e conoisent,
bos cavalers e larcs e pros e avinent,
ChCr , Martin-Chabot 1931-1961, 805
ardimen s.m., germ. *hardjan (16, 155a)
[1] que gen parlars e dous aculhimens
e largueza e fors' ez ardimens
e guays solatz e beutatz fin' e pura
AimPeg , Shepard-Chambers 1950, 48, 32
I, 1 |
A
B
D
H I
K
T
a1 |
Ab ioi et ab ioven m’apais Ab ioi e ab ioven m’apais Ab ioi e ab ioven m’apais Ab ioi et ab ioven m'apais Ab ioi e ab ioven m’apais Ab ioi et ab ioven m’apais Am gioi e am gioven m’apais Ab ioi et ab ioven m'apais |
I, 2 |
A
B
D
H I
K
T
a1 |
e iois e iovens m’apaia, e iois e iovens m’apaia, e iois e iovenz m’apaia, e iois e iovenz m'apaia, e iois e iovens m’apaia, e iois e iovens m’apaia, e gioi e gioven m’apaia, e iois e iovenz m'apaia, |
I, 3 |
A
B
D
H I
K
T
a1 |
que mos amics es lo plus gais que mos amics es lo plus gais car mos amics es lo plus gais car mos amics es lo plus gais quar mos amics es lo plus gais qar mos amics es lo plus gais car mos amicx es lo plus gais qe mos amis es lo plus gais |
I, 4 |
A
B
D
H I
K
T
a1 |
per q’ieu sui coindeta e gaia; per q’ieu sui coindeta e gaia; per q’eu soi coindeta e gaia; per q'eu soi coind' e gaia; per q’eu sui cuenda e gaia; per q’ieu sui cuenda e gaia; per c’ieu soi conda e gaia; per q'eu son coind' e gaia; |
I, 5 |
A
B
D
H I
K
T
a1 |
e pois eu li sui veraia e pois eu li sui veraia e pois eu li soi veraia e puois eu li sui veraia e pois eu li sui veraia e puois eu li soi veraia e puois ie li soi veraia e pois eu li sui veraia |
I, 6 |
A
B
D
H I
K
T
a1 |
be ·is taing q’el me sia verais, be ·is taing q’el me sia verais, ben taing q’il me sea verais, ben taings q'el me sia verais, be taing qu’il me sia verais, be taing qu’il me sia verais, ben tangn c’el mi sia verais, ben taing q'el me sia verais, |
I, 7 |
A
B
D
H I
K
T
a1 |
c’anc de lui amar no m’estrais c’anc de lui amar no m’estrais c’anc de lui amar no m’estrais c'anc de lui amar no m'estrais qu’anc de lui amar no m’estrais qu’anc de lui amar no m’estrais c'anc de lui amar no m’estrais c'anc de lui amar no m'estrais |
I, 8 |
A
B
D
H I
K
T
a1 |
ni ai cor que m’en estraia. ni ai cor que m’en estraia. ni ai en cor que· m n'estraia. ni aic en cor que·m n'estraia. ni ai en cor que· m n'estraia. ni ai en cor qe· m n'estraia. ne ai en cor ce· m n'estraia. ni ai cor qe·m n'estraia. |
II, 9 |
A
B
D
H I K T
a1 |
Mout mi plai car sai que val mais Mout mi plai car sai que val mais Mot me plaz car sap que val mais Mout mi platz qa sat que val mais Molt me platz quar sai que val mais Molt me platz quar sai que val mais Mout me plais car sap ce val mais Mout mi plai car sai qe val mais |
II, 10 |
A
B D H I K T a1 |
sel q’ieu plus desir que m’aia, cel q’ieu plus desir que m’aia, cel q’eu plus desir que m’aia, sel q'eu plus dezir qe m'aia, sel qu’eu plus desir que m’aia, sel qu’ieu plus desir que m’aia, cel cieu plus desir ce m'ia, sel q'eu plus dezir que m'aia, |
II, 11 |
A
B D H I K T a1 |
e cel que primiers lo m’atrais, e cel que primiers lo m’atrais, e cel qu’en primer lo m’atrais, e cel qe primiers lo m'atrais, e cel que primiers lo m’atrais, e cel que primiers lo m’atrais, e cel ce primier lo m’atrais, e cel que primers lo m'atrais, |
II, 12 |
A
B D H I K T a1 |
Dieu prec que gran ioi l’atraia Dieu prec que gran ioi l’atraia Deu prec que gran ioi l’atraia Dieu prec qe gran ioi l'atraia Dieu prec que gran ioi l’atraia Dieu prec que gran ioi l’atraia Dieu prec ce gran gioi li atraia Deu prec que gran ioi l'atraia |
II, 13 |
A
B D H I K T a1 |
e qui que mal l’en retraia, e qui que mal l’en retraia, e qui que mal l’en retraia, e qi qe mal l'en retraia, e qui qe mal l’en retraia, e qui que mal l’en retraia, e ci ce mal en retraia, e qi qe mal l'en retraia, |
II, 14 |
A
B D H I K T a1 |
no ·l creza fors qui cel retrais; non creza fors qu’ie ·l retrais; no creza for cho que ill retrais; non creza fors so qiel restrais; non creza fors so qu’ie ·l retrais; non creza fors so qu’ie ·l retrais; non crea fors sa c’il retrais; non creza fors q'ie·l retrais; |
II, 15 |
A
B D H I K T a1 |
c’om cuoill maintas vetz los balais c’om cuoill maintas votz los balais c’om coill maintas vez los biais c'om coil mantas vetz lo balais c’om cuoill maintas ves lo balais c’om cuoill mantas ves lo balais < > c'om coil maintas ves los balais |
II, 16 |
A
B D H I K T a1 |
ab q’el mezeis se balaia. ab q’el mezeis se balaia. ab q’el mezeis se balaia. ab q'el mezeis si balaia. ab q’el mezeis si ballaia. ab qu’el mezeis si ballaia. ab c’el meseus se balaia. ab q'el mezeis si balaia. |
III, 17 |
A
B D H I K T a1 |
E dompna q’en bon pretz s’enten Dompna que en bon pretz s’enten Donna qu’en bon prez s’enten Dompna q'en bon prez s'enten Domna qu’en bon pretz s’enten Domna q’en bon pretz s’enten Domnas c’en bon pretç enten Domna qen bon pretz s'enten |
III, 18 |
A
B D H I K T a1 |
deu ben pausar s’entendenssa deu ben pausar s’entendenssa deu ben paussar sor entendencha deu ben pausar s'entendenza deu ben pauzar s’entendenssa deu ben pauzar s’entendensa deu ben pausar se entendensa deu ben pausar s'entendenza |
III, 19 |
A
B D H I K T a1 |
en un pro cavallier valen, en un pro cavallier valen, en un cavaler valen, e un pro cavalier valen, en un pro cavallier valen, en un pro cavallier valen, en un pros cavaliers valens, en un pro cavaler valen, |
III, 20 |
A
B D H I K T a1 |
pois qu’ill conois sa valenssa, pos ill conois sa valenssa, pois conois la valenssa, pois i conois sa valenza, pois i conois sa valensa, puois i conois sa valensa, puois i conois la valensa, pois il conois sa valenza, |
III, 21 |
A
B D H I K T a1 |
que l’aus amar a presenssa; que l’aus amar a presenssa; qe·ls aus amar a presenssa; qe l'aus amar a prezenza; que l’aus amar a presensa; que l’aus amar a presensa; ce l’aus amar a presensa; qe l'aus amar a prezenza; |
III, 22 |
A
B D H I K T a1 |
que dompna pois ama a presen, e dompna pois ama a presen, e donna pois ama a presen, e dompna pos am'a prezen, e domna pois am’a presen, e domna puois am’a presen, e dopmna puois am’a presen, e dompna pois am'a prezen, |
III, 23 |
A
B D H I K T a1 |
ia pois li pro ni li valen ia pois li pro ni li valen ia pois li pro ni ·ll avinen ja pueis li pro ni valen ia pois li pro e li valen ia puois li pro e li valen sa puois pros ni ·l valen ia pois li pro ni li valen |
III, 24 |
A
B D H I K T a1 |
non dirant mas avinenssa. non diran mas avinenssa. non dirai mais avenenssa. non diran mas avinenza. non diran mais avinensa. non diran mais avinensa. non diran mais valença. non diran mas avinenza. |
IV, 25 |
A
B D H I K T a1 |
Q’ieu n’ai chausit un pro e gen Q’ieu n’ai chausit un pro e gen Qu’eu n’ai chausit un pro e gen Eu n'ai chausit un pro e gen Qu’eu n’ai chausit un pro e ien Qu’ieu n’ai chausit un pro e ien C’ieu n’ai causit un pro e gen Q'eu n'ai chaigit un pro e gen |
IV, 26 |
A
B D H I K T a1 |
per cui pretz meillura e genssa, per cui pretz meillura e genssa, per cui prez meillora e genssa, per cui prez meillur'e genza, per cui pretz meillur’e iensa, per cui pretz meillur’e iensa, per cui pretç miglur e gença, per cui pretz meillur'e genza, |
IV, 27 |
A
B D H I K T a1 |
larc e adreig e conoissen, larc e adreig e conoissen, larc e adrez e conoissen, larc et adreic e conoissen, larc e adreg e conoissen, larc et adreg e conoissen, larc e arditç e conoisentç, larc e adreg e conoissen, |
IV, 28 |
A
B D H I K T a1 |
on es sens e conoissenssa; on es sens e conoissenssa; on es sen e conoissenssa; on es senz e conoisenza; on es sens e conoissenssa; on es sens e conoissensa; e non es gent comensansa; on es senz e conoissenza; |
IV, 29 |
A
B D H I K T a1 |
prec li qe m’aia crezenssa, prec li non aia entendenssa, prec li q’eu n’aia crezenssa, prec li qe·m n'aia crezenza, prec li q’eu n’aia crezensa, prec li qu’ieu n’aia crezensa, prec li ce n’aia creisentça, prec li qui aia crezenza, |
IV, 30 |
A
B D H I K T a1 |
no hom no ·il puosca far crezen ni hom no·il puosca far crezen ni hom no ·l posca far crezen ni hom no·l puosca far cresen ni hom no ·l posca far crezen ni hom no ·l puosca far crezen ni hom no ·l puosca far crezen ni hom voil posca far crezen |
IV, 31 |
A
B D H I K T a1 |
q’ieu fassa vas lui faillimen, q’ieu fassa vas lui faillimen, q’eu fassa vas lui faillimen, q'eu fas vas lui fallimen, q’eu fassa vas lui faillimen, q’ieu fassa vas lui faillimen, c’ieu fasa vas lieis faglimen, q'eu fassa vas lui fallimen, |
IV, 32 |
A
B D H I K T
a1 |
sol non trob en lui faillensa. sol non trob en lui faillenssa. sol non trob en lui faillenssa. sol non trob en lui faillenza. sol no trob en lui faillensa. sol non trob en lui faillensa. sol non trob e lui faglensa. sol non trop en lui fallenza. |
V, 33 |
A
B D H I K T a1 |
Amics, la vostra valenssa Amics, la vostra valenssa Floris, la vostra valenssa Flouris, vostra valenza Flors, la vostra valensa Floris, la vostra valensa Floris, la vostra valença Amics, la vostra valenza |
V, 34 |
A
B D H I K T a1 |
saben li pro e li valen, sabon li pro e li valen, sabon li pro e li valen, sabon li pro e li valen, sabon li pro e li valen, sabon li pro e li valen, sabon li pro e ·l valen, sabon li pro e li valen, |
V, 35 |
A
B D H I K T a1 |
per q’ieu vos qier de mantenen, per q’ieu vos qier de mantenen, q’eu vos qer de mantenen, per q'eu vos qier de mantenen, per qu’eu vos quier de mantenen, qu’ieu vos quier de mantenen, c’ieu vos qier de mantanen, per q'ieu vos qier de mantenen, |
V, 36 |
A
B D H I K T a1 |
si·us plai, vostra mantenenssa. si·us platz, vostra mantenenssa. si·os plaz, vostra mantenenssa. si·us platz, vostra mantenza. si·us platz, vostra mantenenssa. si·us platz, vostra mantenenssa. si vos plases, vostra mantenentça. si·us platz, vostra mantenenza. |
[167vb]
A B ioi et ab iouen mapais. E iois e iouens ma paia. que mos amics es lo plus gais. p(er) qieu sui coindeta egaia. Epois eu li sui ueraia. beis tai(n)g qel me sia uerais. Canc de lui amar nomestrais. Ni ai cor q(ue) men estraia. M out mi plai car sai que ual mais. sel qieu plus desir que maia. E cel q(ue) primiers lo matrais. dieu prec que gran ioi latraia. Equi que mal len retraia. nol creza fors qui cel retrais. Com cuoill maintas uetz los balais. ab qel mezeis se balaia. E dompna qen bon pretz senten. deu ben pausar sentendenssa. En un pro cauallier ualen. pois quill conois sa ualenssa. Que laus amar apresenssa. Q(ue) do(m)pna pois ama a presen. Ja pois li pro ni li ualen. non dirant mas a |
[168ra]
uinenssa. Q ieu nai chausit un pro egen. p(er) cui pretz meillura egenssa. Larc (et) adreig [2] econoissen. On es sens econoissenssa. prec li qem aia crezenssa. Ni hom noil puosca far crezen. Qieu fassa uas lui faillimen. Sol non trob en lui faillen sa. A mics la uostra ualenssa. Saben li pro eli ualen. P(er) qieu uos qier deman tenen. Suis plai uostra mantenen sa. |
I | |
A B ioi et ab iouen mapais. E iois e iouens ma paia. que mos amics es lo plus gais. p(er) qieu sui coindeta egaia. Epois eu li sui ueraia. beis tai(n)g qel me sia uerais. Canc de lui amar nomestrais. Ni ai cor q(ue) men estraia. |
Ab ioi et ab ioven m’apais e iois e iovens m’apaia, que mos amics es lo plus gais per q’ieu sui coindeta e gaia; e pois eu li sui veraia bei·s taing q’el me sia verais, c’anc de lui amar no m’estrais ni ai cor que m’en estraia. |
II | |
M out mi plai car sai que ual mais. sel qieu plus desir que maia. E cel q(ue) primiers lo matrais. dieu prec que gran ioi latraia. Equi que mal len retraia. nol creza fors qui cel retrais. Com cuoill maintas uetz los balais. ab qel mezeis se balaia. |
Mout mi plai car sai que val mais sel q’ieu plus desir que m’aia, e cel que primiers lo m’atrais, Dieu prec que gran ioi l’atraia e qui que mal l’en retraia, no·l creza, fors qui cel retrais c’om cuoill maintas vetz los balais ab q’el mezeis se balaia. |
III | |
E dompna qen bon pretz senten. deu ben pausar sentendenssa. En un pro cauallier ualen. pois quill conois sa ualenssa. Que laus amar apresenssa. Q(ue) do(m)pna pois ama a presen. Ja pois li pro ni li ualen. non dirant mas auinenssa. |
E dompna q’en bon pretz s’enten deu ben pausar s’entendenssa en un pro cavallier valen, pois qu’ill conois sa valenssa que l’aus amar a presenssa que dompna pois ama a presen, ja pois li pro ni li valen non dirant mas avinenssa. |
IV | |
Q ieu nai chausit un pro egen. p(er) cui pretz meillura egenssa. Larc (et) adreig econoissen. On es sens econoissenssa. prec li qem aia crezenssa. Ni hom noil puosca far crezen. Qieu fassa uas lui faillimen. Sol non trob en lui faillen sa. |
Q’ieu n’ai chausit un pro e gen per cui pretz meillura e genssa, larc et adreig e conoissen, on es sens e conoissenssa; prec li qe m’aia crezenssa, ni hom no il puosca far crezen q’ieu fassa vas lui faillimen, sol non trob en lui faillensa. |
V | |
Amics la uostra ualenssa. Saben li pro eli ualen. P(er) qieu uos qier deman tenen. Suis plai uostra mantenen sa. |
Amics la vostra valenssa saben li pro e li valen, per q’ieu vos qier de mantenen, si·us plai, vostra mantenenssa. |
[104ra]
[A] B ioi (et) ab |
[104rb]
dompna pois ama a presen. ia pois li pro ni li ualen. non diran mas aui nenssa. Q ieu nai chausit un pro e gen. p(er) cui pretz meillura egenssa. larc (et) adreig [2] econoissen. on es sens e conoissenssa. prec li non aia entendenssa. ni hom noil puosca far crezen. qieu fassa uas lui faillimen. sol non trob en lui fail lenssa. A mics la uostra ualenssa. sabon li pro e li ualen. p(er) qieu uos qier deman tenen. suis platz uostra ma(n)tenenssa. |
I | |
[A] B ioi (et) ab iouen ma pais. e iois e ioue(n)s ma paia. que mos amics es lo plus gais. p(er) q(ue)u sui coindeta egaia. epois eu li sui ue raia. beis taing qel me sia uerais. canc de lui amar nomestrais. ni ai cor q(ue) men estraia. |
Ab ioi et ab ioven m’apais e iois e iovens m’apaia, que mos amics es lo plus gais, per qu'eu sui coindet’ e gaia; e pois eu li sui veraia, be ·is taing q’el me sia verais, c’anc de lui amar no m’estrais ni ai cor que m’en estraia. |
II | |
M out mi plai car sai q(ue) ual mais. cel qieu plus desir q(ue) maia. e cel que primiers lomatrais. dieu prec que gran ioi latraia. equi q(ue) mal len retraia. non creza fors qui el retrais. com cuoill maintas uotz los balais. abqel mezeis se balaia. |
Mout mi plai car sai que val mais cel q’ieu plus desir que m’aia, e cel que primiers lo m’atrais Dieu prec que gran ioi l’atraia e qui que mal l’en retraia, non creza, fors qu’ie ·l retrais; c’om cuoill maintas votz los balais ab q’el mezeis se balaia. |
III | |
D ompna q(ue) en bon pretz senten. deu ben pausar sentendenssa. en un pro cauallier ualen. pos ill conois sa ua lenssa. Q(ue) laus amar apresenssa. e dompna pois ama a presen. ia pois li pro ni li ualen. non diran mas aui nenssa. |
Dompna que en bon pretz s’enten, deu ben pausar s’entendenssa en un pro cavallier valen, pos ill conois sa valenssa, que l’aus amar a presenssa; e dompna, pois am’ a presen, ia pois li pro ni li valen no·n diran mas avinenssa. |
IV | |
Q ieu nai chausit un pro e gen. p(er) cui pretz meillura egenssa. larc (et) adreig econoissen. on es sens e conoissenssa. prec li non aia entendenssa. ni hom noil puosca far crezen. qieu fassa uas lui faillimen. sol non trob en lui fail lenssa. |
Q’ieu n’ai chausit un pro e gen per cui pretz meillura e genssa, larc et adreig e conoissen, on es sens e conoissenssa; prec li non aia entendenssa; ni hom no·il puosca far crezen q’ieu fassa vas lui faillimen, sol non trob en lui faillenssa. |
V | |
A mics la uostra ualenssa. sabon li pro e li ualen. p(er) qieu uos qier deman tenen. suis platz uostra ma(n)tenenssa. |
Amics, la vostra valenssa sabon li pro e li valen, per q’ieu vos qier de mantenen, si ·us plai, vostra mantenenssa. |
[A] B ioi (et) ab |
D [Modena, Bibl. Estense, α R 4 4] 85v
[85va]
A b ioi (et) ab iouen ma pais. Eiois eio |
I | |
A b ioi (et) ab iouen ma pais. Eiois eio uenz ma paia. Car mos amics es lo plus gais. P(er) qeu soi coindeta e gaia. E pois eu li soi ueraia. Ben taing qil me sea verais. Canc de lui amar nomestrais ni ai en cor que(m) nestraia. |
Ab ioi et ab ioven m’apais e iois e iovenz m’apaia, car mos amics es lo plus gais per q’eu soi coindeta e gaia; e pois eu li soi veraia ben taing q’il me sea verais, c’anc de lui amar no m’estrais ni ai en cor que·m n'estraia. |
II | |
M ot me plaz car sap q(ue) ual mais. Cel q(ue)u pl(us) desir que(m) aia. Ecel q(ue)n p(re)mer lom atrais deu p(re)c q(ue) gran ioi la traia. Equi que mal len retraia. No creza for cho que ill retrais. Com coill maintas uez los biais. ab qel meze is se balaia. |
Mot me plaz car sap que val mais cel qu’eu plus desir que m’aia, e cel qu’en premer lo m’atrais, Deu prec que gran ioi l’atraia e qui que mal l’en retraia, no creza, for cho que ill retrais; c’om coill maintas vez los biais ab q’el mezeis se balaia. |
III | |
D onna quen bon p(re)z senten. deu ben paussar sor en tendencha. En un caualer ualen. Pois co nois la ualenssa. Qels aus amar ap(re)senssa. E do(n)na pois ama ap(re)sen. Ja pois li pro nill a uenen. No(n) dirai mais auenenssa. |
Donna qu’en bon prez s’enten deu ben paussar sor entendencha en un cavaler valen, pois conois la valenssa, qe·ls aus amar a presenssa; e donna pois ama a presen, ja pois li pro ni·ll avinen non dirai mais avenenssa. |
IV | |
Q ueu nai chausit un pro egen. p(er) cui prez meillora egenssa. larc adrez. econoissen. On es sen econoissenssa. prec li q(ue)n aia crezen ssa. Ni hom nol posca far crezen. quen fassa uas lui faillimen. Sol no(n) trop eu en lui fa illenssa. |
Qu’eu n’ai chausit un pro e gen per cui prez meillora e genssa, larc, adrez e conoissen, on es sen e conoissenssa; prec li que·n aia crezenssa, ni hom no·l posca far crezen que·n fassa vas lui faillimen, sol non trob eu en lui faillensa. |
V | |
F loris la uostra ualenssa. Sabon li pro e li ualen. P(er) qeu uos qer demantenen. Si os plaz uostra ma(n)tenenssa |
Floris, la vostra valenssa sabon li pro e li valen, per q’eu vos qer de mantenen, si·os plaz, vostra mantenenssa. |
A b ioi (et) ab |
I | |
A b ioi (et) ab iouen ma pais. E iois e io uenz ma paia. Car mos amics es lo plus gais. P(er) qeu soi coin de gaia. E puois eu li sui ueraia ben taings qel me sia uerais. Canc de lui ama(r) no me strais. Ni aic en co(r) quem nestraia. |
Ab ioi et ab ioven m'apais e iois e iovenz m'apaia, car mos amics es lo plus gais per q'eu soi coind' e gaia; e puois eu li sui veraia ben taings q'el me sia verais, c'anc de lui amar no m'estrais ni aic en cor que·m n'estraia. |
II | |
M out mi platz qa sat q(ue) ual ma – is. Sel qeu plus dezir qe maia. E cel qe primiers lom atrais. Dieu prec qe gran ioi latraia. E qi qe mal len retraia. No(n) cre- za fors so qiel restrais. Com co il mantas uetz lo balais. Ab qel mezeis si balaia. |
Mout mi platz qa sat que val mais sel q'eu plus dezir qe m'aia, e cel qe primiers lo m'atrais, Dieu prec qe gran ioi l'atraia e qi qe mal l'en retraia, non creza fors so qiel restrais; c'om coil mantas vetz lo balais ab q'el mezeis si balaia. |
III | |
D ompna qen bon prez son ten. Deu ben pausar sen tendenza. E un pro caualier ualen. po is iconois sa ualenza. Qe laus amar aprezenza. E dompna pos amaprezen. Ja pueis li pro ni ualen. Non diran mas auine(n)za. |
Dompna q'en bon prez s'onten deu ben pausar s'entendenza e un pro cavalier valen, pois i conois sa valenza, qe l'aus amar a prezenza; e dompna pos am'a prezen, ja pueis li pro ni valen non diran mas avinenza |
IV | |
eu nai chausit un pro e gen. P (er) cui prez meillure genza. Larc (et) adreic econoissen. On es senz e conoisenza. Prec li qem naia crezenza. Ni hom nol puosca far cresen. Qeu fas uas lui fallimen. Sol non trob en lui faillenza. |
Eu n'ai chausit un pro e gen per cui prez meillur'e genza, larc et adreic e conoissen on es senz e conoisenza; prec li qe·m n'aia crezenza, ni hom no·l puosca far cresen q'eu fas vas lui fallimen, sol non trob en lui faillenza. |
V | |
F louris uostra ualenza. Sabon li pro eli ualen. P(er) qeu uos qier de mantenen. Sius platz uostra ma(n) tenza. |
Flouris vostra valenza sabon li pro e li valen, per q'eu vos qier de mantenen, si·us platz, vostra mantenza. |
[141ra]
A B ioi (et) ab iouen mapais. |
[141rb]
ni ai encor q(ue)m nestraia. Molt me platz quar sai q(ue) ual mais. Sel q(ue)u plus desir que maia. Ecel que p(re)miers lo ma trais. Dieu prec q(ue) gran ioi la traia. Equi qe mal len retraia. No(n) creza fors so quiel retr ais. Com cuoill mai(n)tas ues lo balais. ab qel mezeis si ballaia. Domna q(ue)n bon pretz senten. Deu ben pau zar sentende(n)ssa. Enu(n) pro cauallier ualen. pois iconois sa ualensa. Que laus amar a presensa. Edomna pois ama presen. Ja pois li pro eli ualen. No(n) diran mais auine(n)sa. Queu nai chausit un pro eien. p(er) cui pretz meillure iensa. larc (et) adreg [2] econoissen. On es sens econoissenssa. prec li q(ue)u naia creze(n) sa. Ni hom nol posca far crezen. Q(ue)u fassa uas lui faillimen. Sol n(o) trob enlui faille(n)sa. Flors la uostra uale(n)sa. Sabon li pro eli ua len. P(er) q(ue)u uos quier dema(n)tene(n). Suis platz uostra ma(n)tenenssa. |
I | |
A B ioi (et) ab iouen mapais. Eiois eiouens mapaia. Quar mos amics es lo plus gais. p(er) q(e)u sui cue(n) da egaia. Epois eu li sui ueraia. Be taing quil me sia uerais. Quanc d(e) lui amar nomestrais. ni ai encor q(ue)m nestraia |
Ab ioi et ab ioven m'apais, e iois e iovens m'apaia, quar mos amics es lo plus gais, per q'eu sui cuenda e gaia e pois eu li sui veraia, be taing qu’il me sia verais, qu’anc de lui amar no m'estrais ni ai en cor que·m n'estraia. |
II | |
Molt me platz quar sai q(ue) ual mais. Sel qu(eu) plus desir que maia. Ecel que p(re)miers lo ma trais. Dieu prec q(ue) gran ioi la traia. Equi qe mal len retraia. No(n) creza fors so quiel retr ais. Com cuoill mai(n)tas ues lo balais. ab qel mezeis si ballaia. |
Molt me platz quar sai que val mais sel qu’eu plus desir que m’aia, e cel que premiers lo m’atrais Dieu prec que gran ioi l’atraia; e qui qe mal l’en retraia, non creza, fors so qu’ie·l retrais c’om cuoill maintas ves lo balais ab q’el mezeis si ballaia. |
III | |
Domna q(ue)n bon pretz senten. Deu ben pau zar sentende(n)ssa. Enu(n) pro cauallier ualen. pois iconois sa ualensa. Que laus amar a presensa. Edomna pois ama presen. Ja pois li pro eli ualen. No(n) diran mais auine(n)sa. |
Domna qu’en bon pretz s’enten deu ben pauzar s’entendenssa en un pro cavallier valen; pois i conois sa valensa, que l’aus amar a presensa; e domna, pois am’a presen, ia pois li pro e li valen non diran mais avinensa. |
IV | |
Queu nai chausit un pro eien. p(er) cui pretz meillure iensa. larc (et) adreg econoissen. On es sens econoissenssa. prec li q(e)u naia creze(n) sa. Ni hom nol posca far crezen. Q(e)u fassa uas lui faillimen. Sol n(o) trob enlui faille(n)sa. |
Qu’eu n’ai chausit un pro e ien, per cui pretz meillur’e iensa. Larc e adreg e conoissen, on es sens e conoissenssa. prec li q’eu n’aia crezensa, ni hom no·l posca far crezen q’eu fassa vas lui faillimen, sol no trob en lui faillensa. |
V | |
Flors lauostra uale(n)sa. sabon li pro eli ua len. P(er) q(e)u uos quier dema(n)tene(n). Sius platz uostra ma(n)tenenssa. |
Flors la vostra valensa sabon li pro e li valen. Per qu'eu vos quier de mantenen, si·us platz vostra mantenenssa. |
[126vb]
A B ioi et ab iouen ma pais. |
[127ra]
strais. Ni ai en cor qem nestraia |
I | |
AB ioi et ab iouen ma pais. |
Ab ioi et ab ioven m’apais
|
II | |
Molt me platz quar sai que ual mais. Sel quieu plus desir que maia. Ecel que p(re)miers lo matrais. Dieu prec que gran ioi latraia. E qui que mal len retraia. non creza fors so qui el retrais. Com cuoill maintas ues lo balais. ab quel mezeis si ballaia. |
Molt me platz quar sai que val mais sel qu’ieu plus desir que m’aia e cel premiers lo m’atrais Dieu prec que gran ioi l’atraia e qui que mal l’en retraia non creza fors so qu’ie·l retrais c’om cuoill maintas ves lo balais ab qu’el mezeis si ballaia |
III | |
Domna qen bon pretz senten. Deu ben pau zar sentendensa. En un pro cauallier ualen. puois iconois sa ualensa. Que laus amar a presensa. Edomna puois ama presen. Ja puois li pro e li ualen. Non diran mais a uinensa. |
Domna q’en bon pretz s’enten deu ben pauzar s’entendensa en un pro cavallier valen puois i conois sa valensa que l’aus am' a presensa; e domna puois am’a presen, ja puois li pro e li valen non diran mais avinensa |
IV | |
Quieu nai chausit un pro eien. p(er) cui p(re)tz meillure iensa. Larc et adreg econoissen. On es sens econoissensa. prec li quieu naia crezensa. Ni hom nol puosca far crezen. Q(ie)u fassa uas lui faillime(n). sol no(n) trob en lui fa llensa. |
Qu’ieu n’ai chausit un pro e ien per cui pretz meillur’e iensa Larc et adreg e conoissen on es sens e conoissensa prec li qu’ieu n’aia crezensa ni hom no·l puosca far crezen q’ieu fassa vas lui faillimen sol non trob en lui faillensa |
V | |
Floris la uostra ualensa. sabon li pro eli ua len. P(er) quieu uos quier demantenen. Sius platz uostra mantenenssa. |
Floris la vostra valensa sabon li pro e li valen p(er) qu’ieu vos quier de mantenen si ·us platz vostra mantenenssa |
A m gioi eam giouen mapais. egioi e giouen mapaia
car mos amicx es lo plus gais. p(er) cieu soi conda egaia. |
I | |
A m gioi eam giouen mapais. egioi e giouen mapaia |
Am gioi e am gioven m’apais e gioi e gioven m’apaia car mos amicx es lo plus gais per c’ieu soi conda e gaia e puois ie li soi veraia ben tangn c’el mi sia verais c’anc de lui amar no m’estrais ne ai en cor ce m’en estraia |
II | |
M out meplais carsap ceual mais. cel cieu plus desir cemia. e cel ceprimier lo matrais. dieu prec cegra n gioi liatraia. e ci ce mal en retraia. non crea fors so cil retrais ab cel meseus sebalaia : - |
Mout me plais car sap ce val mais cel c’ieu plus desir ce mia e cel ce primier lo m’atrais dieu prec ce gran gioi li atraia e ci ce mal en retraia non crea fors so c’il retrais ab c’el meseus se balaia |
III | |
D omnas cen bon pretç enten. deu ben pausar seen ten densa. en un pros caualiers ualens. puois i conois la ualensa. celaus amar a presen sa. edop(m)na puois am a presen. sap uois li pros nil ualen. non dir an ma is ualença : - |
Domnas c’en bon pretç enten deu ben pausar se entendensa en un pros cavaliers valens puois i conois la valensa ce l’aus amar a presensa e dopmna puois am’a presen sa puois li pros ni·l valen non diran mais valença |
IV
|
|
C ieu nai causit un pro (et) gen. per cui pretç mig lur (et) gença. larc e arditç econoisentç. e non es g ent comensansa. prec li ce naia creisentça. ni hom nol puosca far cresen. cieu fasa uas lieis fag limen. sol non trob e lui faglensa : - |
C’ieu n’ai causit un pro et gen per cui pretç miglur et gença Larc e arditç e conoisentç e non es gent comensansa prec li ce n’aia creisentça ni hom no·l puosca far cresen c’ieu fasa vas lieis faglimen sol non trob e lui faglensa |
V | |
F loris la uostra ualentça. sabon li pro el ualen. p(er) cie uos qier de mantanen. si uos plases uostra ma ntenentça. : - |
Floris la vostra valentça sabon li pro e·l valen. per c’ie uos qier de mantanen si vos plases vostra mantenentça |
a1 [Firenze, Bibl. Riccardiana, 2814] 232r
Ab ioi et ab iouen ma pais. e iois e iouenz ma paia. qe mos amis. es lo plus gais. p(er) qeu son coinde gaia. e pois eu li sui ueraia ben taing qel me sia uerais canc de lui amar no mestrais. ni ai cor qe(m) nestraia. Mout mi plai car sai qe ual mais. sel qeu plus dezir q(ue) maia. e cel q(ue) primers lom atrais. deu prec q(ue) gran ioi la traia. e qi qe mal len retraia. non creza fors qiel retrais. com coil maintas ues los balais. ab qel mezeis si balaia. Domna qen bon pretz senten. deu ben pausar sentendenza. en un pro caualer ualen. pois il conois sa ualenza. qe laus amar a prezenza. e do(m)pna pois ama prezen. ia pois. [ ] li pro ni li ualen. non diran mas auinenza. Qeu nai chaigit un pro e gen. p(er) cui pretz meillure genza. larc e adreg [2] e conoissen. on es senz e conoissenza. prec li qui aia crezenza. ni hom uoil posca far crezen. qeu fassa uas lui fallimen. sol non trop en lui fallenza. Amics la uostra ualenza. sabon li pro e li ualen. p(er) qieu uos qier de mantenen. sius platz. uostra mantenenza. |
I | |
Ab ioi etab iouen ma pais. e iois e iouenz ma paia. qe mos amis. es lo plus gais. p(er) qeu son coinde gaia. e pois eu li sui ueraia ben taing qel me sia uerais canc de lui amar no mestrais. ni ai cor qe(m) nestraia. |
Ab ioi et ab ioven m'apais e iois e iovenz m'apaia, qe mos amis es lo plus gais per q'eu son coind' e gaia; e pois eu li sui veraia ben taing q'el me sia verais, c'anc de lui amar no m'estrais ni ai cor qe·m n'estraia. |
II | |
Mout mi plai car sai qe ual mais. sel qeu plus dezir q(ue) maia. e cel q(ue) primers lom atrais. deu prec q(ue) gran ioi la traia. e qi qe mal len retraia. non creza fors qiel retrais. com coil maintas ues los balais. ab qel mezeis si balaia. |
Mout mi plai car sai qe val mais sel q'eu plus dezir que m'aia, e cel que primers lo m'atrais, Deu prec que gran ioi l'atraia e qi qe mal l'en retraia, non creza fors q'ie·l retrais; c'om coil maintas ves los balais ab q'el mezeis si balaia. |
III | |
Domna qen bon pretz senten. deu ben pausar sentendenza. en un pro caualer ualen. pois il conois sa ualenza. qe laus amar a prezenza. e do(m)pna pois ama prezen. ia pois. [ ] li pro ni li ualen. non diran mas auinenza. |
Domna qen bon pretz s'enten deu ben pausar s'entendenza en un pro cavaler valen, pois il conois sa valenza, qe l'aus amar a prezenza; e dompna pois am'a prezen, ia pois [ ] li pro ni li valen non diran mas avinenza. |
IV | |
Qeu nai chaigit un pro e gen. p(er) cui pretz meillure genza. larc e adreg e conoissen. on es senz e conoissenza. prec li qui aia crezenza. ni hom uoil posca far crezen. qeu fassa uas lui fallimen. sol non trop en lui fallenza. |
Q'eu n'ai chaigit un pro e gen per cui pretz meillur'e genza, larc e adreg e conoissen, on es senz e conoissenza; prec li qui aia crezenza, ni hom voil posca far crezen q'eu fassa vas lui fallimen, sol non trop en lui fallenza. |
V | |
Amics la uostra ualenza. sabon li pro e li ualen. p(er) qieu uos qier de mantenen. sius platz. uostra mantenenza |
Amics, la vostra valenza sabon li pro e li valen, per q'ieu vos qier de mantenen, si·us platz, vostra mantenenza. |
Links:
[1] https://parli.seai.uniroma1.it/data/ec1work/ab-joi-et-ab-joven-mapais?id=11531&view=map
[2] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/annotazione-lessico-semantica
[3] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizione-diplomatica-264
[4] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/canzoniere-60
[5] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizione-diplomatica-271
[6] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/canzoniere-b-8
[7] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizione-diplomatica-263
[8] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/canzoniere-d-7
[9] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizione-diplomatica-1054
[10] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/canzoniere-h-1
[11] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizione-diplomatica-258
[12] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/canzoniere-i-17
[13] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizione-diplomatica-266
[14] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/canzoniere-k-29
[15] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizione-diplomatica-1047
[16] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/canzoniere-t-19
[17] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizione-diplomatica-1048
[18] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/co-occorrenze-arditz-larc-conoissen
[19] https://digi.vatlib.it/view/MSS_Vat.lat.5232/0338
[20] https://digi.vatlib.it/view/MSS_Vat.lat.5232/0339
[21] https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8419241r/f218.image
[22] https://digi.vatlib.it/view/MSS_Vat.lat.3207/0053
[23] https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8419245d/f295.image
[24] https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b60007960/f280.image.r=1731.langFR
[25] https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b60007960/f281.image.r=1731.langFR
[26] https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b6000798t/f406.image.r=francais%2015211.langEN